Η εφηβεία είναι ίσως η πιο καταιγιστική περίοδος της ζωής ενός ανθρώπου. Το παιδί αρχίζει να διεκδικεί ανεξαρτησία, να ψάχνει την ταυτότητά του και να απομακρύνεται σταδιακά από την απόλυτη εξάρτηση από την οικογένεια. Μέσα σε αυτή τη διαδικασία, είναι φυσικό να αρχίσει να κρατάει μυστικά.
Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάτι πάει στραβά. Όμως για έναν γονιό, τα μυστικά του εφήβου μπορεί να προκαλέσουν ανησυχία – και δικαιολογημένα. Υπάρχει λεπτή γραμμή ανάμεσα στη φυσιολογική ανάγκη για ιδιωτικότητα και στα μυστικά που μπορεί να υποκρύπτουν κίνδυνο.
❓ Γιατί κρατάει μυστικά ένας έφηβος;
Οι λόγοι ποικίλλουν:
-
Θέλει να νιώσει ότι έχει τον έλεγχο της ζωής του.
-
Δοκιμάζει όρια και ανεξαρτησία.
-
Νιώθει ότι δεν θα τον καταλάβετε.
-
Φοβάται την απόρριψη, την επίπληξη ή την απογοήτευση.
Σε πολλές περιπτώσεις, η απόκρυψη μικρών γεγονότων είναι αναμενόμενη και μπορεί να είναι μέρος της ωρίμανσης.
⚠️ Πότε όμως τα μυστικά γίνονται ανησυχητικά ή επικίνδυνα;
1. Όταν σχετίζονται με σωματική ή ψυχική υγεία
Αν το παιδί σας αποκρύπτει συμπεριφορές όπως αυτοτραυματισμό, διατροφικές διαταραχές, κατανάλωση ουσιών ή σοβαρές αλλαγές στη διάθεσή του, είναι πολύ σημαντικό να το εντοπίσετε έγκαιρα.
2. Όταν υπάρχει υπερβολική μυστικοπάθεια
Η απόλυτη απομόνωση, η επιθετικότητα όταν ρωτάτε κάτι απλό ή η μυστικότητα για θέματα που δεν δικαιολογούν τόσο έντονη απόκρυψη μπορεί να είναι σημάδια ότι κάτι τον/την βαραίνει.
3. Όταν το παιδί εμπλέκεται ή γνωρίζει για κάτι επικίνδυνο
Ένα παιδί μπορεί να κρατάει μυστικό όχι για τον εαυτό του αλλά για κάποιον φίλο που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Αν νιώθει ότι “πρέπει” να προστατέψει κάποιον, μπορεί να σηκώσει βάρος που δεν του αναλογεί.
4. Όταν υπάρχουν σημάδια άγχους ή φόβου
Αϋπνία, απομόνωση, απότομες αλλαγές στη συμπεριφορά ή πτώση στις επιδόσεις μπορεί να υποδηλώνουν ότι κουβαλάει κάτι πιο βαρύ από ένα απλό “έχω ένα μυστικό”.
🧭 Πώς μπορείτε να προσεγγίσετε το παιδί σας
-
Δείξτε διαθεσιμότητα χωρίς πίεση. Αντί να ρωτάτε συνεχώς “τι έχεις;”, δημιουργήστε ένα περιβάλλον όπου το παιδί ξέρει ότι μπορεί να έρθει σε εσάς όταν είναι έτοιμο.
-
Μην αντιδράτε υπερβολικά όταν αποκαλύπτεται κάτι. Αν κάθε αποκάλυψη συνοδεύεται από έντονο θυμό ή απογοήτευση, το παιδί θα μάθει να κρύβεται περισσότερο.
-
Σεβαστείτε την ανάγκη του για ιδιωτικότητα. Δεν χρειάζεται να γνωρίζετε κάθε λεπτομέρεια της καθημερινότητάς του. Αυτό που έχει σημασία είναι να γνωρίζετε αν είναι καλά και να υπάρχει ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας.
-
Αντιληφθείτε πότε χρειάζεται παρέμβαση ειδικού. Δεν είναι κακό να ζητήσετε βοήθεια από έναν παιδοψυχολόγο ή σύμβουλο εφήβων. Κάποιες φορές ένας τρίτος άνθρωπος μπορεί να ξεκλειδώσει πιο εύκολα πράγματα που το παιδί δεν τολμά να πει στους γονείς.
🔑 Τι να θυμάστε
-
Τα μυστικά είναι μέρος της ανάπτυξης.
-
Το να μη σας λέει τα πάντα δεν σημαίνει ότι δεν σας αγαπά.
-
Το πιο σημαντικό είναι να νιώθει ότι μπορεί να σας εμπιστευτεί όταν πραγματικά χρειαστεί.
Η αποδοχή, η υπομονή και η ψύχραιμη στήριξη είναι τα μεγαλύτερα “αντικλείδια” για να ανοίξει η πόρτα της εμπιστοσύνης – και των μυστικών που πρέπει να ειπωθούν.
Comments (0)